سردردهای اولیه معمولاً مستقیماً با خود ورزش در ارتباط‌اند و علتی خارج از فعالیت بدنی ندارند. این نوع سردرد بیشتر در فعالیت‌هایی مانند دویدن، قایقرانی و تنیس دیده می‌شود و معمولاً به صورت دوطرفه و ضربان‌دار بروز می‌کند. سردرد اولیه ممکن است کوتاه‌مدت یا مزمن باشد و در افرادی با سابقه میگرن بیشتر رخ دهد.
برخی سردردها به‌دلیل بیماری‌های دیگر مانند ناهنجاری‌های عروق مغزی، تومورها یا عفونت‌ها ایجاد می‌شوند. اگر سردرد بعد از ورزش با علائم دیگری مانند تهوع، استفراغ، اختلال بینایی، یا تشنج همراه باشد، باید احتمال وجود علت ثانویه را جدی گرفت. در این موارد، مراجعه به پزشک ضروری است.
میگرن در برخی از افراد با فعالیت ورزشی تحریک می‌شود. این نوع میگرن می‌تواند همراه با سردردهای شدید، حساسیت به نور، صدا و حتی اختلالات بینایی ظاهر شود. معمولاً یک‌طرفه است و ممکن است قبل یا بعد از ورزش بروز کند.
فعالیت‌های شدید ورزشی مانند وزنه‌برداری می‌توانند باعث تنش عضلانی در ناحیه گردن و شانه شوند. این تنش می‌تواند سردردهایی با شدت متوسط و مداوم ایجاد کند که بیشتر ناحیه پشت سر یا پیشانی را درگیر می‌کنند.
تغییر در فشار خون: ورزش باعث افزایش فشار خون می‌شود که در برخی افراد می‌تواند منجر به سردرد بعد از ورزش شود. افرادی که مستعد نوسانات فشار خون هستند، بیشتر در معرض سردرد بعد از دویدن قرار دارند.
کم‌آبی بدن (دهیدراتاسیون): در طی فعالیت‌های ورزشی، بدن آب زیادی از طریق عرق از دست می‌دهد. اگر این مایع جبران نشود، کاهش حجم خون و کاهش فشار خون منجر به سردرد خواهد شد. کم‌آبی یکی از شایع‌ترین دلایل سردرد بعد از ورزش است.
کاهش قند خون: ورزش‌های سنگین باعث مصرف سریع قند خون می‌شوند. اگر بدن ذخیره کافی نداشته باشد، افت قند خون منجر به ضعف، سرگیجه و سردرد بعد از ورزش می‌شود.
اکسیژن‌رسانی ناکافی: در حین ورزش‌های سنگین، ممکن است اکسیژن کافی به مغز نرسد، به‌ویژه در محیط‌های با هوای نامناسب. این مسئله یکی از دلایل بروز سردرد است.
مشکلات گردنی و ستون فقرات: ناهنجاری‌های مهره‌های گردنی یا فشار بر عضلات گردن هنگام ورزش، به‌ویژه در ورزش‌هایی با حرکات تکراری یا بد پوزیشن بدن، می‌تواند موجب سردرد بعد از ورزش شود.
در صورت مزمن بودن سردرد، پزشک ممکن است داروهای ضددرد مانند استامینوفن، ایبوپروفن یا ناپروکسن تجویز کند. در موارد میگرنی، داروهای خاص مانند تریپتان‌ها (مثل سوماتریپتان) و ارگوتامین‌ها ممکن است تجویز شوند. در مواردی که سردردها به صورت مزمن و مکرر اتفاق می‌افتند، داروهای پیشگیرانه مانند بتابلوکرها (پروپرانولول)، داروهای ضدصرع (توپیرامات یا والپروات سدیم) یا داروهای ضدافسردگی سه‌حلقه‌ای (مثل آمی‌تریپتیلین) نیز ممکن است موثر باشند.
نوشیدن آب کافی قبل، در طول، و بعد از ورزش بسیار حیاتی است. نوشیدنی‌های ورزشی که حاوی سدیم، پتاسیم، منیزیم و کلسیم هستند می‌توانند به تعادل الکترولیتی بدن کمک کنند. در ورزش‌های سنگین یا در شرایط گرم، استفاده از مکمل‌های الکترولیتی نیز توصیه می‌شود.
اگر سردرد به طور مکرر بعد از ورزش اتفاق بیفتد و همراه با علائم دیگری مانند تاری دید، ضعف عضلات یا تهوع شدید باشد، بررسی‌های پزشکی شامل MRI، آزمایش خون، یا معاینه عصبی ضروری است. درمان بیماری زمینه‌ای مانند میگرن، سینوزیت یا مشکلات گردنی باید در اولویت قرار گیرد.
مکمل‌هایی مانند منیزیم، ویتامین B2، کوآنزیم Q10 و کراتین می‌توانند به کاهش بروز یا شدت سردرد کمک کنند. مصرف این مکمل‌ها باید با دوز مناسب و زیر نظر متخصص انجام شود.
آغاز ورزش با گرم‌کردن مناسب و پایان آن با سرد کردن و حرکات کششی باعث افزایش جریان خون، بهبود اکسیژن‌رسانی و جلوگیری از شوک فیزیولوژیک به بدن می‌شود. این کار باعث تنظیم عملکرد سیستم عصبی و کاهش احتمال بروز سردرد می‌گردد.
حداقل ۱ تا ۲ ساعت پیش از ورزش، وعده‌ای سبک و سرشار از کربوهیدرات‌های پیچیده مصرف کنید. این کار سطح قند خون را پایدار نگه می‌دارد. همچنین مصرف وعده‌ی حاوی پروتئین، مایعات، و مقدار کمی چربی بعد از ورزش باعث بازسازی عضلات و پیشگیری از کم‌آبی می‌شود.
دمای بالا و رطوبت زیاد باعث افزایش تعریق، دهیدراتاسیون و افت فشار خون می‌شوند. ورزش در ساعات اولیه صبح یا بعد از غروب آفتاب و در مکان‌های دارای تهویه مناسب توصیه می‌شود.
کفش‌های ورزشی باید دارای کفی مناسب، انعطاف‌پذیر و جذب‌کننده ضربه باشند. لباس‌های مناسب نیز باید سبک، قابل تنفس و ضدتعریق باشند تا از ایجاد تنش عضلانی و افزایش دمای بدن جلوگیری شود.
اگر سردردها مکرر، شدید یا همراه با علائم نگران‌کننده باشند، مراجعه به پزشک متخصص ضروری است. ممکن است نیاز به انجام آزمایشات خون، تصویربرداری یا بررسی عملکرد قلب و مغز وجود داشته باشد.
برخی مکمل‌ها می‌توانند به جلوگیری از بروز سردرد بعد از ورزش کمک کنند:
سردرد بعد از ورزش یا سردرد بعد از دویدن، اگرچه ممکن است موقت و گذرا باشد، اما نباید آن را نادیده گرفت. شناسایی علت دقیق بروز سردرد بعد از ورزش، شناخت انواع مختلف آن و استفاده از روش‌های علمی و کاربردی در درمان و پیشگیری از آن بسیار اهمیت دارد. افراد باید به نکاتی مانند هیدراتاسیون کافی، تغذیه مناسب، وضعیت بدنی صحیح و پیگیری‌های پزشکی توجه ویژه‌ای داشته باشند. اگر سردرد همراه با علائم نگران‌کننده‌ای مانند تاری دید، حالت تهوع شدید یا تشنج همراه باشد، مراجعه به پزشک متخصص ضروری است. در نهایت، با آگاهی و رعایت نکات فوق می‌توان با اطمینان خاطر به ورزش و دویدن ادامه داد، بدون آنکه نگران سردردهای ناخوشایند بعد از آن بود.
ما در سازمان ورزشی یاس رایز با برگزاری تور ورزشی منحصر به فرد، فرصت‌های استثنایی برای علاقه‌مندان به ورزش فراهم می‌آوریم. تیم ما متعهد است تا با ارائه بهترین خدمات در تور ورزشی، تجربیات فراموش‌نشدنی و حرفه‌ای را برای شما به ارمغان بیاورد و در کنار شما، قدم به قدم به سوی سلامت و نشاط بیشتر پیش برویم.
